Soundcard là gì? Có tác dụng gì? Làm thế nào để chọn soundcard phù hợp?

Định nghĩa về Sound Card dường như còn quá xa lạ với nhiều người dùng. Nếu bạn cũng chưa thực sự hiểu  thì hãy cùng Dbacoustic khám phá viết này để có nhiều thông tin cũng như cách lựa chọn Sound Card để phù hợp với nhu cầu sử dụng của bản thân bạn nhé!

I. Soundcard Là Gì?

Soundcard, hay còn gọi là card âm thanh, là thiết bị chuyên dụng giúp chuyển đổi tín hiệu số thành âm thanh mà con người có thể nghe được. Hiểu đơn giản, soundcard là cầu nối giữa microphone và máy tính, giúp thu và phát âm thanh. Dù không phải là thiết bị thiết yếu nhờ sự xuất hiện của các công nghệ tích hợp trên nhiều máy tính hiện nay, soundcard vẫn đóng vai trò quan trọng, đặc biệt trong các hệ thống âm thanh chuyên nghiệp.

II. Phân Loại Soundcard Và Chức Năng Từng Loại

1. Soundcard Tích Hợp (Onboard Soundcard)

Đây là loại soundcard được tích hợp sẵn trên mainboard của máy tính, cung cấp âm thanh cơ bản cho người dùng phổ thông. Tuy nhiên, do thiết kế tích hợp, soundcard onboard thường dễ bị nhiễu sóng khi hoạt động gần các thiết bị khác và không thể giải mã các định dạng âm thanh cao cấp. Chất lượng âm thanh của loại này chỉ ở mức tầm trung và khó có thể đáp ứng nhu cầu khắt khe của những người yêu thích âm thanh chất lượng cao.

2. Soundcard Rời

Khác với soundcard tích hợp, soundcard rời là một thiết bị riêng biệt, không gắn trực tiếp vào mainboard mà kết nối qua các cổng USB, Ethernet hoặc Bluetooth. Soundcard rời mang lại nhiều lựa chọn về chất lượng âm thanh, giá thành, và tính năng. Người dùng có thể lựa chọn soundcard theo nhu cầu sử dụng, từ những mẫu giá rẻ đến các loại hỗ trợ định dạng âm thanh cao cấp. Soundcard rời có thể giúp âm thanh phát ra rõ ràng và trong trẻo hơn, đặc biệt hữu ích khi sử dụng trong các môi trường chuyên nghiệp.

III. Cách Lựa Chọn Soundcard Theo Nhu Cầu

1. Soundcard Dành Cho Giải Trí Hàng Ngày

Đối với người dùng chỉ có nhu cầu giải trí đơn giản như chơi game, xem phim, hay nghe nhạc trên máy tính, một soundcard giá rẻ là đủ. Những loại soundcard hỗ trợ âm thanh hai kênh và có khả năng kết hợp với loa ngoài để phát âm thanh là lựa chọn hợp lý. Nếu bạn là người yêu thích các thể loại nhạc đòi hỏi chất lượng bass như Rock hay Hiphop, thì nên cân nhắc các soundcard có khả năng xử lý âm thanh tốt hơn.

2. Soundcard Dành Cho Thu Âm Và Livestream

Với nhu cầu thu âm hoặc livestream, soundcard cần có chất lượng cao để đảm bảo âm thanh phát ra to, rõ và trong trẻo. Đây là yếu tố quan trọng đối với các công việc liên quan đến âm thanh chuyên nghiệp như đọc truyện, hát karaoke, hoặc livestream trò chơi trực tuyến. Loại soundcard này thường được sử dụng trong các phòng thu âm và hỗ trợ các tác vụ như ghi âm giọng nói hay hát karaoke trực tuyến.

3. Soundcard Dùng Trong Âm Thanh Chuyên Nghiệp

Soundcard dùng trong sản xuất âm nhạc, lồng tiếng và các công việc chuyên sâu khác có yêu cầu rất cao về chất lượng âm thanh. Các loại soundcard này có thể xử lý nhiều kênh âm thanh cùng lúc, thường được kết nối thông qua các cổng Digital In/Out phức tạp như MIDI hoặc MADI với hàng trăm kênh. Một trong những dòng soundcard phổ biến nhất trong âm thanh chuyên nghiệp là Audio Interface, hỗ trợ A-D (Analog to Digital) và D-A (Digital to Analog) Converter.

IV. Soundcard và DAC: Khác Nhau Như Thế Nào?

Mặc dù cả soundcard và DAC (Digital to Analog Converter) đều có nhiệm vụ giải mã âm thanh, hai thiết bị này có sự khác biệt rõ ràng. DAC chủ yếu giải mã tín hiệu âm thanh số từ nguồn phát sang tín hiệu analog để loa hoặc tai nghe có thể phát ra âm thanh. Trong khi đó, soundcard ngoài việc tích hợp DAC còn có nhiều tính năng khác như pre-amp cho microphone, khả năng xử lý âm thanh theo thời gian thực và nhiều kênh âm thanh.

Thông thường khi nói đến DAC người ta thường ám chỉ đến USB-DAC thiết bị mà các bạn cắm qua cổng USB để giải mã âm thanh. Các bạn cũng có thể thấy đầu vào tín hiệu ngoài DAC cũng có thể các cổng như Coaxial, Optical, AES, Ethernet và đầu output thường là RCA và XLR. Nếu trường hợp có cổng tai nghe hoặc cọc loa thì bên trong thiết bị cũng đã có một mạch amply tích hợp. Thông thường DAC sẽ giải mã chỉ 2 kênh (L,R) stereo trong trường hợp có nhiều kênh hơn thì sản phẩm sẽ được gọi là multi-channel DAC, Sound Processor hay Receiver.

 Soundcard theo nhiều người thì ngoài tích hợp DAC thì còn nhiều tính năng hơn như mạch Microphone Pre-amp, A-D (Analog to Digital Converter), độ trễ thấp để monitor âm thanh theo thời gian thật, các bộ DSP và có thể có nhiều kênh (channel) trong một thiết bị. Nhiều người cũng hay nói soundcard là các thiết bị gắn PCI-E trên máy tính để giải mã âm thanh thì thiết bị này sẽ có một lợi điểm đó là độ trễ thấp hơn so với USB. Tuy nhiên khả năng bị nhiễu, noise cao hơn do chịu ảnh hưởng trực tiếp bởi nhiễu xung của phần nguồn PSU cũng như nhiễu từ sóng EMI/RFI từ các thiết bị thu phát Bluetooth/WiFi trong máy.

Trên thực tế, việc chọn DAC hay Soundcard sẽ phục thuộc vào nhu cầu và kiến thức của người dùng. Nếu các bạn chỉ muốn nghe nhạc và không có nhu cầu chỉnh sửa, thu âm thì chỉ cần một chiếc DAC thuần với chất âm phù hợp là hoàn toàn hợp lý. Và thường thì cùng một tầm giá phổ thông thì DAC consumer sẽ có chất âm dễ nghe hơn các pro soundcard nhưng độ trễ latency cao hơn. Nếu các bạn muốn tập thu âm, DJ, mixing, master thì tốt nhất các bạn nên sử dụng một thiết bị soundcard (interface) phù hợp với nhu cầu làm việc. 

V. Cách kết nối sound card với máy tính

Bước 1: Dùng công cụ vệ sinh máy tính chuyên dụng để vệ sinh cổng PC và gắn Sound Card vào Mainboard.
Bước 2: Dùng vít cố định phần card âm thanh vào thùng máy tính.
Bước 3: Tìm và cài đặt Driver thích hợp.
Bước 4: Sau khi cài đặt thành công, hệ thống sẽ hiển thị thông báo “Phần cứng đã được cài đặt và sẵn sàng sử dụng”.
Bước 5: Khởi động lại máy tính và cắm jack tai nghe hoặc loa của máy tính vào cổng kết nối trên Sound Card.
Bước 6: Bật nhạc và tùy chỉnh âm thanh cho phù hợp.

Soundcard là một thiết bị không thể thiếu đối với những người có nhu cầu cao về âm thanh, từ giải trí đơn giản đến công việc chuyên sâu trong phòng thu. Hiện nay, sự phát triển của công nghệ đã mang lại cho người dùng nhiều lựa chọn phong phú, từ các dòng soundcard tích hợp đến soundcard rời và DAC. Hiểu rõ về nhu cầu và khả năng của từng thiết bị sẽ giúp bạn có được trải nghiệm âm thanh tốt nhất.